Τίτλους τέλους ρίχνει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο σίριαλ της μεταβατικής νομοθετικής ρύθμισης για την εκτός σχεδίου δόμηση, που βρίσκεται σε εξέλιξη από τον Μάρτιο του 2023 έως σήμερα με ανακοινώσεις και αποφάσεις οι οποίες δεν υλοποιήθηκαν. Ταυτοχρόνως ανακοινώνει ότι επιλέγεται οριστική λύση μέσω Προεδρικού Διατάγματος που θέτει τους κανόνες για τους δρόμους που δίνουν δικαίωμα δόμησης και των μελετών αναγνώρισης οδών σε όλη τη χώρα, με χρονικό ορίζοντα έως τα μέσα του 2026.
-«Καλύτερα να καθυστερήσουμε και να πηγαίνουμε με ασφάλεια, παρά να βγάζουμε νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες δημιουργούν αμφισβήτηση, ως προς την συνταγματική αντοχή τους», τόνισε χαρακτηριστικά ο γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, ανακοινώνοντας για την εκτός σχεδίου δόμηση ότι προωθείται οριστική λύση με ΠΔ, που θα έχει την έγκριση του Συμβουλίου της Επικρατείας και του προγράμματος μελετών αναγνώρισης οδών, στο πλαίσιο του νέου πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού του εν εξελίξει προγράμματος «Κωνσταντίνος Δοξιάδης».
Με έγκριση του ΣτΕ οι τελικές λύσεις για δόμηση στις εκτός σχεδίου περιοχές
-«Μέχρι τα μέσα του 2026 θα έχει λυθεί και το μεγάλο πρόβλημα της οικοδομησιμότητας, που ανέκυψε μετά την απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ για να καθορίσουμε και στην εκτός σχεδίου με τι κανόνες επιτέλους χτίζουμε», ανακοίνωσε ο Ευθύμιος Μπακογιάννης από το βήμα του Συνεδρίου, που διοργάνωσε την Τρίτη 14 Οκτωβρίου 2024 το «Συμβούλιο Αειφόρων Κτιρίων Ελλάδας» (SBC Greece).
Ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ, απευθυνόμενος σε εκπροσώπους τεχνικών εταιριών και παράγοντες της κατασκευαστικής αγοράς, που έθεσαν στο συνέδριο τις εκκρεμότητες στην εκτός σχεδίου δόμηση και τον οικοδομικό κανονισμό, με αποτέλεσμα να επικρατεί ανασφάλεια πολεοδομικού δικαίου και να μπλοκάρουν πολλές και σημαντικές επενδύσεις τα τρία τελευταία χρόνια έδωσε απαντήσεις για οριστική λύση στην εκτός σχεδίου δόμηση μέσω του νέου πολεοδομικού σχεδιασμού και ανακοίνωσε παράλληλα ότι είναι έτοιμος νέος ΝΟΚ με 20 άρθρα.
Για την εκτός σχεδίου δόμηση ο κος Μπακογιάννης ανακοίνωσε ότι είναι έτοιμο από το ΥΠΕΝ σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος που ορίζει τους κανόνες για την οικοδομησιμότητα γηπέδων στις εκτός σχεδίου περιοχές, το οποίο θα σταλεί έως το τέλος του έτους για νομοτεχνική επεξεργασία και έγκριση από το ΣτΕ και παράλληλα «τελειώνουν» όπως είπε, οι μελέτες αναγνώρισης οδών για τα νησιά και την ηπειρωτική χώρα.
-«Τελειώνουν οι μελέτες για την αναγνώρισή του οδικού δικτύου», είπε ο κος Μπακαγιάννης και σημείωσε συγκεκριμένα ότι:
-«Έχουν τελειώσει οι μελέτες για τα νησιά, ανατίθενται τώρα οι μελέτες για την υπόλοιπή ηπειρωτική Ελλάδα, με βάση τις οποίες θα γίνει η αναγνώριση των δρόμων. Είναι έτοιμο το προεδρικό διάταγμα για να το στείλουμε στο Συμβούλιο της Επικρατείας για τα κριτήρια αναγνώρισης των δρόμων».
-«Θεωρώ ότι μέχρι τα μέσα του 2026 θα έχει λυθεί και το μεγάλο πρόβλημα της οικοδομησιμότητας, που ανέκυψε μετά την απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ για να καθορίσουμε και στην εκτός σχεδίου με τι κανόνες επιτέλους χτίζουμε», σημείωσε ο ίδιος.
Σχετικά με το νέο ΠΔ για τους κανόνες παρόδιας δόμησης στις εκτός σχεδίου περιοχές, που θα προωθηθεί για έγκριση στο ΣτΕ, απαντώντας ακριβώς στις αιτιάσεις περί ανασφάλειας πολεοδομικού δικαίου στις κατασκευαστικές επενδύσεις που έθεσαν οι παράγοντες της κατασκευαστικής αγοράς, ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ τόνισε ότι:
-«Θα μπορούσε να γίνει με νομοθετική ρύθμιση, δεν το κάναμε για να μην υπάρχει ανασφάλεια δικαίου». Και συμπλήρωσε ότι:
-«Καλύτερα να καθυστερήσουμε και να πηγαίνουμε με ασφάλεια, παρά να βάζουμε νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες δημιουργούν αμφισβήτηση ως προς την συνταγματικότητα τους».
Πως έφτασαν στο ΥΠΕΝ και στην κυβέρνηση στην εγκατάλειψη της μεταβατικής ρύθμισης
Οι ανακοινώσεις του γενικού γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ στο συνέδριο που διοργάνωσε το Συμβούλιο Αειφόρων Κτιρίων Ελλάδας (SBC Greece), βάζουν τέλος στο σίριαλ που άνοιξε από τον Μάρτιο του 2023, όταν η Ολομέλεια του ΣτΕ με την υπ’ αριθ. 176/2023 απόφασή της ακύρωσε οικοδομική άδεια στην Πάτμο και επέβαλε αυστηρότερους όρους για την εκτός σχεδίου δόμηση, ουσιαστικά καταργώντας τη δυνατότητα δόμησης για γήπεδα που δεν διαθέτουν πρόσωπο επί πολεοδομικά αναγνωρισμένης οδού, σε όλη την επικράτεια.
Από το 2023 έως σήμερα, η κυβέρνηση έχει επανειλημμένα εξαγγείλει μεταβατική νομοθετική ρύθμιση για την εκτός σχεδίου δόμηση, χωρίς ωστόσο αυτή να έχει κατατεθεί ή ψηφιστεί.
Μετά τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας που έθεσαν αυστηρούς περιορισμούς για τα εκτός σχεδίου γήπεδα χωρίς πρόσωπο σε αναγνωρισμένη οδό, το Υπουργείο Περιβάλλοντος ανακοίνωσε το 2023 ότι θα προχωρήσει σε μεταβατική λύση έως την ολοκλήρωση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων. Η ρύθμιση προέβλεπε δικαίωμα δόμησης σε γήπεδα άνω των τεσσάρων στρεμμάτων, υπό όρους, και καταβολή περιβαλλοντικού τέλους.
Το Υπουργικό Συμβούλιο είχε εγκρίνει την πρόθεση εισαγωγής της διάταξης, ενώ ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ανακοινώσει το 2024 ότι θα υπάρξουν αλλαγές – με κατάργηση της «δουλείας διόδου» και διατήρηση μεταβατικής δυνατότητας δόμησης μέχρι να ολοκληρωθεί ο χωροταξικός σχεδιασμός.
Παρά τις ανακοινώσεις, η ρύθμιση «πάγωσε» λόγω αντιδράσεων και νέων δικαστικών αποφάσεων. Με σημαντικότερη πρόσφατη δικαστική απόφαση του Διοικητικού εφετείου Θεσσαλονίκης, που ακύρωσε οικοδομική άδεια για τουριστική επένδυση στη Χαλκιδική.
Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη απόφαση είχε καταλυτική επιρροή στις αποφάσεις του ΥΠΕΝ και της κυβέρνησης για την τελική εγκατάλειψη της μεταβατικής νομοθετικής ρύθμισης για την εκτός σχεδίου δόμηση, καθώς απέκλεισε τη δυνατότητα έκδοσης οικοδομικών αδειών με πολεοδομικές προσεγγίσεις δημιουργίας γηπέδων προ του 2003 και του 1985 και έθεσε εκτός οικοδομησιμότητας γήπεδα σε διανοιγμένους δρόμους από ιδιωτική βούληση και με δουλείες διόδου, που ήταν και τα θέματα μεταβατικής νομοθετικής διευθέτησης.
Τα βασικά κριτήρια για την καταγραφή οδών στις νέες μελέτες του ΥΠΕΝ
Η νέα οριστική λύση που προωθείται για την εκτός σχεδίου δόμηση έχει βάση αναφοράς τις μελέτες για την αναγνώριση των πολεοδομικά αναγνωρισμένων δρόμων με αεροφωτογραφίες από το 1945 έως το 1977. Βασική προϋπόθεση για την καταγραφή μιας οδού είναι να εμφανίζεται στις πλέον πρόσφατες ορθοεικόνες του Ελληνικού Κτηματολογίου πανελλαδικής κάλυψης και σε αεροφωτογραφίες προ του 1977.
Οι μελέτες καταγράφουν τα κύρια χαρακτηριστικά του οδικού δικτύου ανά δημοτική ενότητα, την κατηγοριοποίηση του, τα επιμέρους γεωμετρικά χαρακτηριστικά του κάθε δρόμου, όπως το μήκος και το πλάτος του, και τον ρόλο που επιτελούν στο συνολικό οδικό δίκτυο της Δημοτικής Ενότητας με πολεοδομικούς και χωροταξικούς όρους. Επίσης στις μελέτες αναγνώρισης οδών καταγράφονται οι δρόμοι με κριτήρια όπως:
-Αν υφίστανται με τη βούληση της Πολιτείας ή με άλλον νόμιμο τρόπο και λογίζονται ως κοινόχρηστες
– Αν έχουν αποτυπωθεί ως οδοί στα κτηματολογικά διαγράμματα του Εθνικού Κτηματολογίου σε λειτουργούν Κτηματολόγιο άνω της πενταετίας.
–Αν έχουν κριθεί ως κοινόχρηστες δυνάμει αμετάκλητης δικαστικής αποφάσεως που αφορούσε και την κοινοχρησία της οδού.
–Αν εμφανίζονται σε αεροφωτογραφίες πλησιέστερης ημερομηνίας προ 27/7/1977.
Ο αγώνας δρόμου για τις νέες μελέτες και τα ΠΔ
Ο νέος σχεδιασμός του ΥΠΕΝ προβλέπει να έχει εγκριθεί τους πρώτους μήνες του 2026 το νέο ΠΔ για τους κανόνες παρόδιας δόμησης στις εκτός σχεδίου περιοχές, ώστε να υπάρχει σταθερό έδαφος για να εγκριθούν στη συνέχεια επίσης από το ΣτΕ οι νέες μελέτες αναγνώρισης οδών προκειμένου να τεθούν σε ισχύ με νέα ΠΔ.
[Πηγή: https://ecopress.gr/ektos-schediou-telos-sto-sirial-metava/ ]