Μία επιπλέον «απόδειξη» έναρξης εργασιών ζητεί το ΣτΕ για ολοκλήρωση κτιρίου που κάνει χρήση των κινήτρων του ΝΟΚ – Η «Κ» παρουσιάζει όλες τις προϋποθέσεις που ξεκλειδώνουν τα μπόνους δόμηση.
Ανέγερση οικοδομής στην Αθήνα. Το ΣτΕ ανακοίνωσε χθες ότι το Δημοτικό Συμβούλιο Αθηναίων δεν είχε αρμοδιότητα να διατάξει την πολεοδομία να μην εκδίδει άδειες για κτίρια υψηλότερα από τα όρια που είχε θέσει το προεδρικό διάταγμα του 1955. Η υπόθεση δεν έχει πια σημασία, παρά μόνον ως αντίστοιχο παράδειγμα για το μέλλον, καθώς η έκδοση τέτοιων αδειών σταμάτησε τον περασμένο Δεκέμβριο. [INTIME NEWS]
Οι αεροφωτογραφίες δεν επαρκούν ως μέσο απόδειξης της έναρξης οικοδομικών εργασιών (έως τις 11.12.2024), προκειμένου να επιτρέπεται να ολοκληρωθεί ένα κτίριο που επωφελείται των μπόνους του ΝΟΚ. Αυτό ορίζει το Συμβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας να προστεθεί στις «αποδείξεις» έναρξης εργασιών η διενέργεια δοκιμαστικών τομών από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Τέλος, όπως έχει ήδη γίνει γνωστό, το ΣτΕ ζητεί περιβαλλοντικό προέλεγχο, στις ειδικές περιπτώσεις εκείνες όπου επιτρέπεται να παρακαμφθεί η ακυρωτική του απόφαση. Τα νέα στοιχεία έρχονται από τη χθεσινή δημοσίευση του πρακτικού επεξεργασίας (72/2025) του ΣτΕ για το σχέδιο προεδρικού διατάγματος του ΥΠΕΝ σχετικά με τα κίνητρα του οικοδομικού κανονισμού. Οπως προκύπτει λοιπόν, ένα κτίριο που εξέδωσε άδεια με τα κίνητρα του ΝΟΚ πριν από τις 11 Δεκεμβρίου 2024 (οπότε το ΣτΕ έβγαλε ανακοίνωση για την αντισυνταγματικότητα της ρύθμισης) μπορεί να συνεχιστεί και να ολοκληρωθεί εφόσον:
• Εχουν ξεκινήσει εργασίες εκσκαφής για την ανέγερση της οικοδομής (ενδεικτικά εργασίες εκσκαφής για αντιστήριξη πρανών ή θεμελίωση) ή σε περίπτωση προσθήκης (για την οποία δεν απαιτείται εκσκαφή) έχουν ξεκινήσει εργασίες σκυροδέτησης. Πώς πρέπει να αποδεικνύεται ότι οι εργασίες ξεκίνησαν πριν από τις 11 Δεκεμβρίου; Με τη γνωστοποίηση της έναρξης των εργασιών σε οποιαδήποτε διοικητική αρχή. Με την ηλεκτρονική υποβολή Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης από τον εργοδότη στη βάση δεδομένων του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, εφόσον η γνωστοποίηση ή η υποβολή των ως άνω στοιχείων έχει λάβει χώρα εμπροθέσμως, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Με συμβάσεις με βέβαιη χρονολογία που αφορούν στην εκκίνηση οικοδομικών εργασιών ή και σε μεταγενέστερο στάδιο αυτής.
• Εχουν κατεδαφιστεί προϋφιστάμενα κτίσματα εντός του ιδίου ακινήτου έως έξι μήνες πριν από τις 11 Δεκεμβρίου.
• Εχουν διενεργηθεί έως την 11η Δεκεμβρίου ανασκαφικές εργασίες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.
Πρέπει να έχουν διενεργηθεί έως τις 11 Δεκεμβρίου 2024 ανασκα- φικές εργασίες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας στο οικόπεδο.
Στο πρακτικό επεξεργασίας, το ΣτΕ ζητεί να προστεθεί ως αποδεικτικό έναρξης εργασιών και η τέλεση δοκιμαστικών τομών από τηνΑρχαιολογική Υπηρεσία σε ένα οικόπεδο. Ωστόσο, δεν δέχεται τις αεροφωτογραφίες: «Η χρήση αεροφωτογραφιώνως αποδεικτικού μέσου έναρξης των εργασιών πριν από την κρίσιμη ημερομηνία, χωρίς οι αεροφωτογραφίες αυτές να προέρχονται από δημόσιο ή άλλο εγκεκριμένο φορέα, ώστε να καθίσταται βεβαία η σχετική ημερομηνία, δεν παρέχει τέτοια εχέγγυα και ως εκ τούτου η ρύθμιση δεν τίθεται νομίμως», αναφέρεται στο πρακτικό. Το ΣτΕ δέχεται τη διεύρυνση των κριτηρίων με την προσθήκη της άδειας κατεδάφισης του κτιρίου που προϋπήρχε σε ένα οικόπεδο, επειδή είναι «αναγκαία προϋπόθεση για την έκδοση άδειας ανέγερσης νέων κτισμάτων».
Το κύριο κομμάτι του πρακτικού επεξεργασίας αφορά τις δύο περιπτώσεις που εξαιρούνται από τον κανόνα και επιτρέπεται να συνεχιστούν: πρόκειται για κτιριακά έργα που έχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ ή το Ταμείο Ανάκαμψης. Αλλά και οι περιπτώσεις εκείνες στις οποίες οι οικοδομικές εργασίες σταμάτησαν με τελεσίδικη δικαστική απόφαση (ή σταμάτησαν επειδή εκκρεμεί δικαστική απόφαση) έπειτα από προσφυγή.
Όπως έχει ήδη γίνει γνωστό, και στις δύο περιπτώσεις το ΣτΕ ζητεί εκτός από την καταβολή προστίμου (που ονομάζεται «περιβαλλοντικό ισοδύναμο») στον δήμο, να υπάρξει περιβαλλοντικός προέλεγχος από το υπουργείο Περιβάλλοντος για το κατά πόσο χρειάζεται να εκπονηθεί μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων ή όχι. Σε περίπτωση που ο διενεργηθείς έλεγχος από τη διοίκηση καταλήξει τυχόν στο συμπέρασμα ότι απαιτείται η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, «επειδή η επανέκδοση των αδειών και η υλοποίηση αυτών σε συγκεκριμένη δημοτική ενότητα ή δήμο συνεπάγονται σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον», τότε αυτή η διαδικασία πρέπει να ολοκληρωθεί πριν από την επανέναρξη των οικοδομικών αδειών, κρίνει το ανώτατο δικαστήριο. Από νομικής άποψης παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον το πώς το ΣτΕ «καταπίνει» την παράκαμψη τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεων ή την παρέμβαση σε δίκες που βρίσκονται σε εξέλιξη. Το πρακτικό επεξεργασίας του ΣτΕ αναφέρεται σε παλαιότερη απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου (πρόκειται για το δικαστήριο που κρίνει θέμα στο οποίο υπάρχει διαφωνία ανάμεσα στον Αρειο Πάγο και το ΣτΕ). Σύμφωνα λοιπόν με την απόφαση αυτή (14/2013) δεν αντίκειται στις συνταγματικές αρχές της ισότητας, της διάκρισης των λειτουργιών και του δικαιώματος δικαστικής προστασίας η θέσπιση νομοθετικών ρυθμίσεων που καταλαμβάνουν εκκρεμείς δίκες ή είναι αντίθετες σε ήδη εκδοθείσες δικαστικές αποφάσεις εφόσον «υπαγορεύονται από επιτακτικούς λόγους γενικού συμφέροντος και δεν προσβάλλουν τον πυρήνα και την ουσία του δικαιώματος της δικαστικής προστασίας».
Εν προκειμένω, αναφέρει το ΣτΕ, με τον μηχανισμό της καταβολής προστίμου για τη «διάσωση» ακυρωμένης άδειας, «επιδιώκεται η προστασία των διοικούμενων που οικοδόμησαν ή εξέδωσαν οικοδομικές άδειες καλόπιστα, υπό το ισχύον τότε θεσμικό πλαίσιο, αλλά βρέθηκαν εκ των υστέρων αντιμέτωποι με την ανατροπή του πλαισίου αυτού». Το ΣτΕ δέχεται την επιχειρηματολογία του ΥΠΕΝ, ότι η «διάσωση» των κτιρίων αυτών «για περιορισμένο αριθμό αδειών» έχει την έννοια της «αποτροπής δημιουργίας ημιτελών και εγκαταλελειμμένων κτιρίων (…) σε συνδυασμό με τη σταθμισμένη αντιμετώπιση των συνεπειών που υφίστανται οι καλόπιστοι τρίτοι από τη μαζική ακύρωση των αδειών». Αναφέρεται ότι η διάσωση των αδειών γίνεται υπό την προϋπόθεση περιβαλλοντικού προελέγχου κ.ο.κ. Ωστόσο, ξεπερνάει χωρίς αιτιολόγηση το θέμα της κατάργησης της δικαστικής προστασίας των πολιτών, που προσέφυγαν κατά οικοδομικών αδειών λόγω της υποβάθμισης της περιοχής όπου κατοικούν.
Επίσης, το ΣτΕ ανακοίνωσε χθες ότι με την απόφαση 1728/25 του Ε΄ τμήματος κρίθηκε ότι το Δημοτικό Συμβούλιο Αθηναίων δεν είχε αρμοδιότητα να διατάξει την πολεοδομία να μην εκδίδει άδειες για κτίρια που είναι υψηλότερα από τα όρια που είχε θέσει το προεδρικό διάταγμα του 1955 για τον Δήμο Αθηναίων. Η υπόθεση βέβαια δεν έχει πια σημασία (παρά μόνον ως αντίστοιχο παράδειγμα για το μέλλον), καθώς η έκδοση τέτοιων αδειών έχει ήδη σταματήσει από τον περασμένο Δεκέμβριο
[Πηγή: https://www.kathimerini.gr/society/563871790/pos-xekleidonoyn-ta-mponoys-domisis/ ]